Türk-İslam Düşüncesi Tarihi Anabilim Dalı

Anabilim dalının tarihini, Dârulfünûn’da İzmirli İsmail Hakkı (1868-1946) tarafından verilen “İslam Felsefesi Tarihi” derslerine ve Babanzâde Ahmed Naim’in (1873-1934), İslam düşünce tarihine yoğun atıflar içeren “Metafizik” ve “Psikoloji” derslerine kadar geri götürmek mümkündür. 1933 Üniversite Reformu ile Dârulfünûn’un lağvedilip İstanbul Üniversitesi’nin kurulması ve 1935’te İzmirli İsmail Hakkı’nın emekli olmasından sonra, Anabilim Dalı’nın kapsamına giren konular, İstanbul Üniversitesi’nden ayrıldığı 27 Ekim 1960 tarihine kadar Hilmi Ziya Ülken (1901-1974) tarafından “Türk Tefekkür Tarihi” dersi çerçevesinde okutulmuştur. 30 Eylül 1971’de Nihat Keklik’in (dğ. 1926) gayretleriyle Felsefe Bölümü bünyesinde Türk-İslam Düşüncesi Tarihi Kürsüsü kurulmuş ve Nihat Keklik, emekli olduğu 22 Şubat 1991 tarihine kadar Anabilim Dalı’nın başkanı olarak görev yapmıştır. Bu tarihte üstlendiği anabilim dalı başkanlığını emekli olduğu 12 Mayıs 2012 tarihine kadar sürdüren Mahmut Kaya’nın (dğ. 1945) ardından bu görevi hâlen Hüseyin Sarıoğlu (dğ. 1962) yürütmektedir.

Türk-İslam Düşünce Tarihi Anabilim Dalı, başta “felsefe” olmak üzere kelâm ve tasavvuf gibi İslam düşünce tarihinin başlıca entelektüel geleneklerinin klasik dönemlerinden Osmanlı’ya uzanan tarihlerini, problemlerini ve çağdaş Türk düşüncesinin meselelerini lisans ve lisansüstü derslerde ayrıntılı bir şekilde incelemeyi hedeflemektedir. Bu çerçevede Türk-İslam Düşünce Tarihi Anabilim Dalı’nda görevli öğretim üyeleri tarafından lisans ve lisansüstü düzeyde verilen dersler şunlardır:

Lisans Dersleri
1. Dönem   2. Dönem  
Felsefenin Temel Kavramları I Z Felsefenin Temel Kavramları II Z
       
3. Dönem   4. Dönem  
İslam Düşüncesine Giriş Z Felsefe-Bilim-Din İlişkileri Z
Felsefede Kaynak Diller I: Arapça Z/S Felsefede Kaynak Diller II: Arapça Z/S
Felsefede Kaynak Diller I: Osmanlı Türkçesi Z/S Felsefede Kaynak Diller II: Osmanlı Türkçesi Z/S
       
5. Dönem   6. Dönem  
Türk-İslam Felsefesi Tarihi I Z Türk-İslam Felsefesi Tarihi II Z
İslam Filozoflarından Felsefe Metinleri S Metinlerle İslam Felsefesi S
Kaynak Dilde Felsefe Metinleri I: Arapça Z/S Kaynak Dilde Felsefe Metinleri II: Arapça Z/S
Kaynak Dilde Felsefe Metinleri I: Osmanlı Türkçesi Z/S Kaynak Dilde Felsefe Metinleri II: Osmanlı Türkçesi Z/S
Din Felsefesi      
       
7. Dönem   8. Dönem  
Osmanlı Dönemi Düşünce Tarihi Z Tanzimat’tan Günümüze Türk Düşüncesi Z
Felsefî Bilginin Aktarımı ve Tercüme Hareketleri S Modern Dönem İslam Düşüncesi Metinleri S
İslam Felsefesinde Temel Problemler S    
       
Lisansüstü Dersler
Güz   Bahar  
Klasik Metinler ve Terminoloji YL Kategoriler Sorunu YL
İslam Felsefesi Araştırmalarına Girişi YL Osmanlı-Türk Modernleşmesi ve Felsefe YL
İslam Düşüncesinde Bilgi ve Yöntem Tartışmaları D İslam Düşüncesinde Tehâfüt Tartışmaları D
Meşşâîlerin Varlık Öğretisi D Meşşâîlerin Bilgi Öğretisi D